OSOBLIWOSCI PRZYRODNICZE

• Panorama Tatr - znad przełęczy w Łapszance rozpościera się jedna z najpiękniejszych na Podtatrzu
• Wodospad - Kacwin może pochwalić się 7 - metrowym wodospadem, jednym z najokazalszych na terenie Karpat Zewnętrznych
• Pieniński Pas Skałkowy – najbardziej charakterystyczne dla Spisza formy skalne, w skład którego wchodzą m.in. Obłazowa i Kramnica, Cisowa Skała i Grzebieniowa, Korowa, Lorencowe i Dursztyńskie Skałki
• Rezerwat Przełom Białki (powstał w 1959r., Nowa Biała, Krempachy) pomiędzy skałami Kramnicą i Obłazową. Ciekawy krajobrazowo i botanicznie ze względu na roślinność naskalną. W jaskini w Obłazowej odkryty został najstarszy na świecie bumerang wykonany z kła mamuta
• Rezerwat Niebieska Dolina (powstał w 1963r., Łapsze Niżne) o pow. 22.03 ha obejmuje zachodnie zbocza Kotelnicy i fragment doliny Strzyzawka. Chroni się tu starodrzew buczyny karpackiej - jest tu ponad sto buków o obwodzie pnia ponad 3 m, najstarsze mają 200 lat
• Rezerwat Zielone Skałki (powstał w 1970r., Falsztyn) o pow. 24.17 ha. Chroni formy skalne zbudowane z jurajskich wapieni opadające stromymi, urwiskami nad jezioro czorsztyńskie. Przed powstaniem sztucznego jeziora Czorsztyńskiego występowało tu stanowisko drapieżnego kota - żbika.

ARCHITEKTURA SAKRALNA

Region bogaty jest w zabytki architektury sakralnej, głównie w stylu gotyckim i barokowym. W spiskich wioskach możemy zobaczyć gotyckie kościoły: św. Stanisława we Frydmanie, św. Kwiryna w Łapszach Niżnych, św. Bartłomieja w Niedzicy i pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Kacwinie. Większość spiskich świątyń posiada piękne barokowe wyposażenie.

MUZEA

Skarbem Spisza są zabytki i mało znane poza tym regionem miejsca:

• Zamek Dunajec w Niedzicy z XIV w. - Muzeum Zespół Zamkowy w Niedzicy Najbardziej znanym zabytkiem Spisza jest zamek Dunajec w Niedzicy. Twierdza ta pochodzi z I połowy XIV wieku. Przez wiele lat pełniła rolę obronną na granicy polsko węgierskiej. Dziś jest jedynym zamkiem węgierskim w Polsce. (zwiedzanie 9.00 do 17.00 lub 19:00 (mies. V – IX); tel. 18 262 94 89, +48 18 262 94). Obiekty wchodzące w skład muzeum: Zamek Dunajec, spichlerz, celnica, tzw. Leśniczówka.
• Spichlerz z XVIII wieku, położony w pobliżu zamku, obiekt drewniany na murowanym przyziemiu, konstrukcja zrębowa, dach kryty gontem.
• Leśniczówka z XIX/XX wieku, podłużny budynek o rzadkiej na tym terenie konstrukcji szachulcowej, pierwotnie siedziba administracji dóbr ziemskich i lasów ostatnich właścicieli zamku, dziś mieści się w nim restauracja „Hajduk”.
• Celnica - drewniany budynek przypominający dworek, wzniesiony na początku dwudziestolecia międzywojennego. Pierwotnie stał na granicy polsko – słowackiej, ale z powodu budowy tamy został przeniesiony na wzgórze obok zamku.
• Zapora wodna w Niedzicy – największa zapora ziemna w Polsce (zwiedzanie elektrowni informacja - obsługa parkingu przy elektrowni wodnej – tel. 519 337 106 oraz recepcja Hotelu Pieniny tel. 18 26 29 383, rezerwacje pod nr tel. 18 33 47 715, 519 337106).
• Zagroda Korkoszów - Czarna Góra, Zagóra 86, tel. 18 201 52 05 www.muzeumtatrzanskie.com.pl - drewniana zagroda należąca niegdyś do tutejszej zamożnej rodziny Korkoszów. Układ zabudowań to przykład rozwoju spiskiej zagrody.
• Zagroda Sołtysów w Jurgowie - Jurgów 215 - w środku wsi zagroda chałupa z wyposażeniem z II poł. XIX w. Od 1981 r. - filia Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, www.muzeumtatrynet.pl zwiedzanie: wt. - ndz. 10-14.
• Szlak Architektury Drewnianej obejmujący swym zasięgiem całą Polskę południową.
• Szlak Architektury Gotyckiej jest szlakiem międzynarodowym: Nowy Targ – Kieżmark - Nowy Targ - o długości 282 km, a jego głównymi elementami są budynki stylu gotyckiego
• kasztel wybudowany przez Horvathów w XVI w. oraz dwukondygnacyjne piwnice służące niegdyś do składowania wina we Frydmanie (własność prywatna)
• Spiska Izba w Nowej Białej – otwarta raz w roku 15 sierpnia
• Izba Regionalna i Muzeum Parafialne „Sypaniec” w Łapszach Niżnych
• Park miniatur zabytków Podtatrza w Niedzicy – zobaczymy tam w skali 1:20 modele zamków pogranicza polsko – węgierskiego, budynków sakralnych i innych obiektów niezwykłych pod względem architektonicznym i historycznym.

ATRAKCJE TURYSTYCZNE SPISZA

• Litwinka Grapa w Czarnej Górze – Czarna Góra – punkt widokowy na Spisz i Podhale - północno-zachodnie zbocze Czarnej Góry (902 m n.p.m.), w 2000 r. postawiono tam Krzyż Milenijny dla uczczenia dwóch tysięcy lat chrześcijaństwa wzorowany na krzyżu na Giewoncie. Na szczycie Czarnej Góry znajduje się kamień i tablica o treści: "Człowiek ośmielony odebrał ptakom skrzydła" Julian Korsak - Polskim pilotom konstruktorom w hołdzie za ich odwagę w zdobywaniu przestworzy, za ich twórczy upór w konstruowaniu pierwszych szybowców i za zasługi dla polskiego szybownictwa w 80 rocznicę I Krajowych Zawodów Szybowcowych rozegranych w Czarnej Górze. Czarna Góra 2003"
• Kalwaria Spiska - miejsce szczególnego wyciszenia się i modlitwy na zboczu góry Gruba tuż nad kościołem w Łapszach Niżnych, są tam dróżki kalwaryjskie i polana Matki Bożej, na szczycie Krzyż i Boży Grób. W każdą pierwszą niedzielę miesiąca o godz. 19.00 Droga Krzyżowa
• Elektrownia Wodna w Niedzicy - „Moc żywiołów” - trójwymiarowy obraz, namalowany na koronie zapory, będący artystyczną wizją jej wnętrza
• Szałasy pasterskie - polana "Podokólne" - skupisko szałasów nazywane często wsią letnią. Zdjęcia szałasów www.jurgow.pl
• Plaża "Zamajerz" nad brzegiem Jeziora Czorsztyńskiego w Niedzicy – Zamek. Można tu wypocząć pływając po Jeziorze Czorsztyńskim wygrzewając się na piaszczystej plaży. Działa tu mała gastronomia, wieczorem zapalić ognisko nad brzegiem Jeziora.

CAŁOROCZNE IMPREZY KULTURALNE

• Góralski Karnawał w Bukowinie Tatrzańskiej (styczeń)
• Ostatki Fašiangi w Krempachach (luty)
• Sabałowe Bajania w Bukowinie Tatrzańskiej (sierpień)
• Śpiskie Zwyki (styczeń / luty)
• Śpisko Watra ( pierwsza niedziela lipca)
• Festiwal „Barok na Spiszu” (wszystkie soboty sierpnia)
• Parada Orkiestr Dętych Gminy Łapsze Niżne (sierpień/ wrzesień)
• Gminne Dożynki – Pożegnanie lata (wrzesień)
• Puchar Głowatki (październik)
• Sierpień - Sabałowe Bajania w BCK w Bukowinie Tatrzańskiej
• Luty - Góralski Karnawał w BCK Bukowinie Tatrzańksiej
• Maj – Festyn Lindada „U zbiegu kultur”
• Sejmik Wiejskich zespołów Teatralnych w BCK w Bukowinie Tatrzańskiej
• Sierpień - Festiwal Muzyczna Zohylina na Polanie Głodówka w Bukowinie Tatrzańskiej
• Tatrzańskie Wici – cykl imprez na terenie miejscowości Powiatu tatrzańskiego od maja do września w tym na terenie Gminy Bukowina Tatrzańska
• Koncerty muzyki jazzowej na dziedzińcu niedzickiego zamku
• Podsumowanie konkursu na najbardziej zadbane obejście gospodarcze połączone z degustacją potraw – wrzesień

CIEKAWOSTKI REGIONALNE

• W 1931 roku Sejm Rzeczpospolitej Polski uchwalił specjalną ustawę znoszącą żelarkę – pozostałość pańszczyzny w Falsztynie, Niedzicy i Łapszach Niżnych
• W zamku Dunajec w Niedzicy w 1412 roku doszło do spotkania delegacji polsko - węgierskiej. W wyniku, której Polska pożyczyła Węgrom 37 tys. kóp groszy praskich. W zamian Polska otrzymała 13 miast spiskich i dominium lubowelskie
• W Kacwinie zachowało się do dziś kilka rzadkich w Polsce zbudowanych z drewna i z wierzchu obsypanych ziemią „sypańców", służących jeszcze do niedawna jako spichlerze na zboże i warzywa
• W Łapszach Niżnych na fundamentach zabytkowego kasztelu wzniesionego pod koniec XVI wieku przez Horwathów z Paloscy, a zniszczonego w czasie II wojny światowej, stoi dziś Urząd Gminy
• W Łapszach Niżnych urodził się i został wyświęcony na kapłana pallotyn bł. ks. Józef Stanek
• W Trybszu znajduje się cmentarz choleryczny wraz z kapliczką, pozostałość po epidemii, która zdziesiątkowała mieszkańców
• Kaplica Matki Bożej Karmelitańskiej we Frydmanie posiada dwustronny ołtarz
• Najstarszą panoramę Tatr od strony północnej można zobaczyć w drewnianym kościele św. Elżbiety w Trybszu
• Od 1 stycznia 2014 roku na Spiszu i na administracyjnej mapie Polski pojawiła się nowa miejscowość o nazwie Niedzica Zamek
• Najwyższym szczytem Polskiego Spisza jest Kuroszowski Wierch (1040 m n.p.m.)
• Pieniny Spiskie (przez miejscową ludność zwane Hombarkami) – to najniższa część Pienin i znajdująca się poza Pienińskim Parkiem Narodowym. Położone są między pienińskim przełomem Dunajca, a przełomem Białki między Kramnicą, a Obłazową
• Zamek Dunajec z początku XIV wieku, zbudowany na wapiennej skale 75 metrów nad poziomem Dunajca i 566 metrów nad poziomem morza, przez długi czas był fortecą i siedzibą rodów węgierskich, krótko przebywał w rękach polskiej rodziny Łaskich. W 1920 zamek znalazł się w granicach Rzeczypospolitej Polskiej; zamieszkany przez ostatnich właścicieli z rodu Salamonów do 1945 roku. Od 1949 roku zamkiem opiekuje się Stowarzyszenie Historyków Sztuki
• Restauracja „Dwór" – obiekt wybudowany z drewna modrzewiowego w XVIII wieku, przeniesiony na Polanę Sosny z Grywałdu; odtworzona oryginalna konstrukcja, wygląd ścian, stropów, dachu i elewacji budynku, zaadaptowany na restaurację
• „Chata Spiska" z Łapsz Niżnych z początku XX wieku, przeniesiona i zrekonstruowana na Polanie Sosny